Waterbeheerplan Amstel, Gooi en Vecht kan en moet beter

Het toekomstige waterbeheerplan van waterschap Amstel, Gooi en Vecht dat tot 15 maart in de inspraak ligt, is met name gericht op het landelijke gebied. Stedelijke water-gerelateerde problematiek wordt vrijwel vergeten, stelt Leny van Vliet-Smit,fractievoorzitter en lijsttrekker van de Partij van de Arbeid in Amstel, Gooi en Vecht. Een gemiste kans, vindt zij: ook stedelijk gebied heeft recht op waterbeleid van het waterschap!
Dat het stedelijk gebied zo weinig aandacht krijgt is des te opmerkelijker gezien het dat het waterschap Amstel, Gooi en Vecht op 9 oktober 2014 de intentieverklaring voor Amsterdam Rainproof heeft ondertekend. De intentie van Amsterdam Rainproof is: “Meewerken aan een stad die beter bestand is tegen extreme regenbuien, wateroverlast, overstromingen, hitte en droogte.” De deelnemende partijen willen concrete bijdragen leveren aan het vergroten van het waterbergend vermogen in het stedelijk gebied van Amsterdam. Samenwerken aan droge voeten en een mooie stad.

Echter, het concept-waterbeheerplan 2016-2021 van Amstel, Gooi en Vecht dat nu in de inspraak is, richt zich hoofdzakelijk op het landelijke gebied, met name op de gebieden met een agrarische functie. Alleen als het gaat om KRW-waterlichamen (Europese Kader Richtlijn Water = goede waterkwaliteit) zoals Sloterplas en Gaasperplas zijn er plannen voor het stedelijk gebied opgenomen.

Gemiste kans
De Partij van de Arbeid vindt dit een gemiste kans die bij de definitieve vaststelling van het waterbeheerplan 2016-2021 hersteld moet worden. In het verkiezingsprogramma van de PvdA staat: Met name in de stedelijke gebieden zal de sponsfunctie verbeterd worden om ook daar de waterveiligheid beter te kunnen garanderen en gewenst grondwaterniveau te handhaven.

Het doel van een waterbeheerplan is de functie van een gebied te faciliteren en naast wateroverschot ook watertekort te voorkomen. Als gebruiksfuncties worden genoemd: veeteelt, akkerbouw, proceswater, grondstof voor drinkwater, water voor recreatie en visserij en voor natuur. Een functie van water voor stedelijk gebied wordt tot onze spijt niet verwoord.

Wel wordt genoemd een “water-robuust” stedelijk gebied, waarbij het gaat om het vasthouden van overvloedig regenwater in tijden van een veranderend klimaat met ook langere perioden van droogte en mede ten behoeve van het grondwaterpeil. Ook hittestress in een opwarmende versteende stad kan daarmee worden verminderd.

De OESO heeft gelijk
De OESO vindt dat Nederland een uitstekend waterbeheer heeft, maar onder andere te weinig doet met de voorspelde klimaatverandering. De OESO heeft gelijk. In het nieuwe concept-waterbeheerplan is er niet veel over te vinden en over uit te werken plannen wordt al helemaal niet gesproken. Slechts zijdelings wordt het onderwerp bij strategische doelen genoemd, maar wat dit voor het beleid betekent, blijft ongenoemd.
Voor stedelijk gebied wordt bij de uitwerking van het thema waterveiligheid alleen gezegd: “Het waterschap stimuleert bij ruimtelijke planvorming het principe van de “water-robuuste” inrichting. De kosten van daaruit voortvloeiende maatregelen komen voor rekening van de initiatiefnemer.” Initiatiefnemer is kennelijk niet het waterschap.

Toch participeert Amstel, Gooi en Vecht in een door de Unie van Waterschappen benoemd speerpunt van het Deltaprogramma voor de komende periode: de klimaat-actieve stad. In het toekomstige waterbeheerplan blijken dit tot nu toe loze woorden.

500.000 voor platteland
Voor de verduurzaming van de agrarische sector daarentegen wordt gezegd dat het waterschap actief bijdraagt met kennis en ondersteuning bij de ontwikkeling, waarvoor jaarlijks €500.000,- wordt gereserveerd plus mogelijke subsidie uit het Europese fonds voor plattelandsontwikkeling.

Wel wordt gezegd dat – in het belang van de toekomstbestendigheid – beleidsontwikkeling moet volgen voor de bescherming van burgers en voor de calamiteitenorganisatie. En het begrip waterbestendige stad moet vertaald worden naar innovatieve projecten, o.a. in het kader van duurzame ontwikkeling. Aandachtspunt daarbij vormen de effecten van klimaatverandering op grondwater en de gevolgen daarvan voor stedelijk gebied zoals funderingsproblematiek en grondwateroverlast. Maar vertaling naar concreet beleid hebben wij niet aangetroffen in het hoofdstuk met als thema Voldoende water (niet teveel maar ook niet te weinig). Laat staan dat er geld voor wordt gereserveerd, zoals bij de agrarische sector.

Linea recta naar zee pompen
Kortom, als er geen beleid wordt geformuleerd op het gebied van stedelijk water gaan we als het hard regent, kostbaar zoet regenwater linea recta naar zee pompen en hebben we geen mogelijkheden om er betere dingen mee te doen. Zoals het opvangen van regenwater ten behoeve van geveltuintjes of het stimuleren van de aanleg van groene daken die het water vasthouden en daarmee gebouwen verkoelen in perioden van hitte. Mensen bewust maken van het feit dat betegelde tuinen niet helpen om overvloedig regenwater te laten wegzakken in de grond, er zijn betere mogelijkheden om een arbeidsarme tuin in te richten. Amsterdam Rainproof kan legio voorbeelden geven als Amstel, Gooi en Vecht, gemeenten, burgers en andere initiatiefnemers de koppen bij elkaar steken.

Begrijp ons goed, de PvdA wil niet tornen aan beleid voor de agrarische sector en natuur. Maar ook stedelijk gebied heeft recht op waterbeleid van het waterschap! Worden ingezetenen geacht hun belasting alleen voor het watersysteembeheer in het landelijk gebied af te dragen, terwijl ze wel 60% ervan opbrengen?

Tot slot een kleine polemiek:
In zijn column op Waterforum van 18 februari stelt Peter Vonk van de Algemene Waterschapspartij:
“We hebben de afgelopen jaren meegemaakt dat er serieuze dreiging was om de waterschappen geheel af te schaffen of onder te brengen bij de provincies. Ik durf rustig te stellen dat als de Algemene Waterschapspartij en Water Natuurlijk, als andere landelijke waterschapspartij niet bestaan hadden, de kans groot was geweest dat de waterschappen nu bij de provincies zouden horen. Immers als dezelfde partijen in het waterschap ook in het provinciebestuur zitten is het oppervlakkig gezien logisch om het handeltje maar bij elkaar te schuiven.”

Deze stellingname miskent het feit dat juist bínnen meerdere politieke partijen intensief actie is gevoerd voor het behoud van de waterschappen. De PvdA is daar een goed voorbeeld van. Door een gerichte campagne van PvdA-waterschapsbestuurders is het officiële partijstandpunt gewijzigd ten gunste van de waterschappen.

Leny van Vliet-Smit
Fractievoorzitter en lijsttrekker van de Partij van de Arbeid in Amstel, Gooi en Vecht
– See more at: http://www.waterforum.net/Discussieforum/8744-Waterbeheerplan-Amstel–Gooi-en-Vecht-kan-en-moet-beter-voor-stedelingen#sthash.h4Knp65C.dpuf